چقدر طول می‌کشه تا یه زبان رو یاد بگیریم؟

یادگیری زبان جدید، مثل آب خوردن نیست. هیچ قرص و دارویی وجود نداره که بخورینش و بعد تو یه چشم به هم زدن، تو یه زبانِ جدید، استاد شین (خیلی خوب می‌شد اگه همچین قرصی وجود داشت ). مثلاً به این فکر کنین که اون همه سال تو مدارس، بهمون زبان انگلیسی و عربی رو یاد دادن، اما نتیجه‌ای داشته؟ خیلی از شماها که الآن این مقاله رو می‌خونین ممکنه حتی بهترین نتیجه رو تو آزمون کنکور در این دو درس گرفته باشین، اما واقعاً اون همه ساعت آموزشی طی اون همه سال چقدر کارآمد بوده؟ الآن چندتا جمله به زبان عربی می‌تونین بگین؟ پس تا اینجا می‌دونیم یاد گرفتنِ یه زبان جدید مثل آب خوردن نیست و حتی سال‌ها وقت و زمانی که تو سیستم آموزشی مدارس برای یادگیری عربی و انگلیسی صرف شده هم کافی نبوده.
قبل از اینکه کاملا وارد بحث بشیم، باید یه کم در مورد ذات یادگیری زبان حرف بزنیم. در دنیا بیش‌تر از شش هزار زبان مختلف وجود داره و این زبان ها از آسون تا سخت دسته‌بندی میشن (سختی یا راحتی یک زبان برای زبان‌آموز به شباهتِ اون زبان با زبان مادری بستگی داره). برای ما ایرانی‌ها، یادگیری زبان‌های مثل ترکی و عربی، از یاد گرفتنِ زبان چینی راحت‌تره. حتی زبان انگلیسی که الآن مطمئناً بلد بودنش تو ذهن خیلی از ما ها یه چیز بدیهیه، برای ما فارسی‌زبون‌ها راحت نیست (بله، اگه زبان انگلیسی رو بلدین به خودتون افتخار کنین چون کار سختی انجام دادین)! پس نتیجه می‌گیریم زمانی که برای روان صحبت کردن چینی نیاز داریم مسلماً بیشتر از زبان ترکی استانبولیه.

حرف زدن؟ یا تسلط؟
مسئله‌ی خیلی خیلی مهم دیگه‌ای هم وجود داره: میزان تسلط.
"چقدر طول می‌کشه فلان زبان رو یاد بگیرم؟" یاد گرفتن اینجا چه معنی‌ای داره؟ وقتی این سوال رو می‌پرسیم، منظورمون چیه؟ یادگیری برای هرکسی معنی متفاوتی داره. یکی می‌خواد تو یه آزمون مهم شرکت کنه و از نظرش وقتی به میزان آمادگی لازم برسه، اون زبان رو یاد گرفته، یکی دیگه می‌خواد یکی دو ماهِ دیگه بره به کشور مقصدش و چند ماهی اونجا بمونه، برای این شخص مهمه که بتونه از پس نیازهای عادی روزمره بربیاد. یکی دیگه هست که می‌خواد تو کشور مورد نظرش و به زبان مقصد، به تحصیلاتش ادامه بده، یا حتی وارد محیط حرفه‌ای کاری بشه. می‌بینین؟ این دسته‌بندی‌ها خیلی زیاد و متفاوته. معنای یادگیری از نظر هرکسی فرق می‌کنه. اما ما می‌خوایم دوتا مفهوم از "تسلط" در یک زبان رو بهتون معرفی کنیم.
به طور خیلی کلی اگه بخوایم بگیم، دو حالت برای تسلط بر یک زبان داریم: یکی تسلط در مکالمه (Conversational Fluency) و اون یکی، تسلط در حد یک نِیتیو و کسی که زبان مقصد ما، زبان مادریشه (Native-level Fluency). البته شاخه‌های دقیق‌تری هم برای سنجش میزان تسلط وجود داره که یکی از معروف‌ترین هاش شاخصی به اسم IRL هست، که 6 سطح برای مفهوم تسلط در نظر می‌گیره. اما ما فعلاً روی همون دو دسته‌ی کلی مانور میدیم:
روانی و تسلط در مکالمه:
در این حالت، شما 95% چیزهایی که می‌بینین یا می‌خونین و موضوعات عادی و روزمره‌ای دارن رو متوجه می‌شین. اگه موضوع گفت‌وگو پیچیده‌تر شه یا مباحث فنی و تخصصی بشه، به طور کامل متوجه همه چیز نمیشین اما باز هم می‌تونین متوجه شین درباره‌ی چی داره صحبت میشه و اطلاعاتی رو به طور کلی به دست میارین.
در این سطح از تسلط، می‌تونین یه مکالمه‌ی تک به تک رو با یه ریتم نرمال، به راحتی پیش ببرین و معمولاً قادرین نظراتتون رو مورد موضوعات مختلف بدون مکث یا تکرار، بیان کنین.
همین طور در این سطح، تلفظ‌هاتون واضح و دقیقه، طوری که شخص نِیتیو، خیلی راحت متوجه حرف‌هاتون میشه.

روانی و تسلط در حد یک نِیتیو:
در این حالت شما، می‌تونین هر مطلب یا صحبتی رو، فارغ از اینکه در مورد چه موضوعیه، 99 تا 100 درصد متوجه شین. این مسئله حتی شامل جوک‌ها و اصطلاحات خاص فرهنگ اون کشور هم میشه.
می‌تونین بدون هیچ آمادگی قبلی در بحث‌های مختلف و در موقعیت‌های پیچیده، حتی با گروهی از افراد، وارد صحبت بشین. خیلی راحت می‌تونین پیچیده‌ترین تعابیری که تو ذهنتون میاد رو هم منتقل کنین.
تلفظتون در این سطح خیلی عالیه. می‌تونین 2 ساعت با یه نِیتیو حرف بزنین و بعد از این که مکالمه‌تون تموم شد، اون شخص اصلاً فکرش رو هم نمی‌کنه زبانی که اونقدر راحت صحبت می‌کنین، زبان مادریتون نباشه.
اغلب افرادی که می‌خوان زبان جدیدی رو یاد بگیرن، عموماً منظورشون از یادگیری زبان جدید، همونیه که در سطح اول معرفی کردیم. اما تعداد دیگه هم هستن که بسته به علاقه‌ی شخصی، یا موقعیت تحصیلی و کاری خاص، باید زبان جدید رو در حد یک نِیتیو یاد بگیرن.
یکی از دلایلی که بیشتر افراد می‌خوان در همون سطح اول یک زبان رو یاد بگیرن، اینه که به صرف تلاش و زمان کمتری نیاز داره و این که همون سطح زبانی هم، برای هدفی که دارن کافیه، می‌تونن با اعتماد به نفس به کشور مقصد سفر کنن، با مردم ارتباط برقرار کنن و... .
بخوایم خیلی واضح حرف بزنیم، رسیدن به مرحله‌ی روانی و تسلط یک نِیتیو، کار سختیه. تو این مرحله دیگه فقط کلاس رفتن کافی نیست، خودتون هم باید زبان جدید رو اولویت زندگیتون قرار بدین و تمام تلاشتون رو به کار بگیرین.

یکی از نویسنده‌های موفق، تام فریس، که کتاب‌هاش حول محور "پیشرفت شخص" (self improvement) هست، میگه: "برای فهمیدن 95% یه زبان و رسیدن به تسلط در مکالمه، چندین ماه زمان لازمه؛ رسوندنِ اون 95% به 98% ممکنه حتی 10 سال هم زمان ببره. در واقع فرد به نقطه‌ای میرسه، که ممکنه انتخاب کنه به جای بهبود مهارتش به اندازه‌ی 3 درصد طی زمانی بیش‌تر از پنج سال، بره سراغِ یاد گرفتن یه زبانِ جدید". و اینجا نقطه‌ای هست که فرق بین تسلط در مکالمه و حرف زدن مثل یک نِیتیو مشخص میشه.

چطور می‌خواین زبان جدید رو یاد بگیرین؟
تا اینجا، دو عامل تعیین کننده در سرعت یادگیری رو شناختیم: سختیِ زبان مقصد، میزان تسلطی که ما توقع داریم. حالا نوبتِ عاملِ سومه، که از قضا، خیلی خیلی مهمه. چجوری می‌زبان مقصدتون رو یاد بگیرین؟ تو کلاس زبان شرکت می‌کنین؟ چه جور کلاس زبانی؟ با اپلیکشین‌ها یاد می‌گیرین؟ به کشور جدید سفر می‌کنین تا در کنار نِیتیوها زبان رو یاد بگیرین؟ یا خودتون درس می‌خونین (self study)؟
حقیقت اینکه که از طریق استفاده از اپلیکیشن‌ها، به تنهایی، هیچ وقت به سطح تسلط در مکالمه هم نمیرسین. اپلیکیشن‌ها قالب‌های محدود و دست و پا بسته‌ای بهتون یاد میدن و نمی‌تونن برای یه مکالمه‌ی واقعی شما رو آماده کنن.
اگه تصمیم دارین برای یادگیری زبان به کشورِ زبان مقصد سفر کنین تا در جمع مردمِ بومی زبان رو یاد بگیرین، روش خوبی رو انتخاب کردین. در این روش کیفیت یادگیری دستِ اوله، و مثل یادگیری زبان مادری توسط یه بچه‌س. اما خب، بزرگ‌ترین مشکل اینه که حسابی هزینه‌بره و علاوه بر اون، خیلی خیلی طول میکشه.
افرادی هم هستن که عزم و اراده‌ی راسخی دارن و می‌خوان خودشون از طریق self study یه زبان جدید رو یاد بگیرن. این روش، خیلی ارزشمنده چون نشون میده شما چقدر مصمم هستین و چقدر به توانایی‌هاتون اطمینان دارین. اما یه مشکلاتی هست؛ خیلی از زبان‌ها به دلیل پیچیدگیشون، امکان یادگیری درست رو از شما می‌گیرن و علاوه بر این، معمولاً در این نوع یادگیری، انسجام وجود نداره، یعنی یا ریتم یادگیری پیوسته نیست، یا سلسله مراتب درست رعایت نمیشه و یا تسلط در هر چهار مهارت اتفاق نمیافته. حتی بهترین و بااستعدادترین افراد هم اگه بتونن از طریق Self study یه زبانی رو یاد بگیرن نیاز به یه منبع مکمل دارن. در ضمن، در این مورد، به طور کلی، تسلط بر زبان جدید، در سطح مطلوبی بدست نمیاد.
اما آسون‌ترین راه، استفاده از کلاس‌های آموزشیه. یه نکته‌ی مهم اینه که، این نوع کلاس ها، برای رسوندن شما به سطح تسلط مکالمه‌ای و آماده‌سازیتون برای امتحان‌های خاص، چهارچوب و برنامه‌ی از پیش تعیین شده‌ای دارن و همه چیز از قبل بررسی شده و برای یک دانش‌آموز نرمال با توانایی و استعداد نرمال، تدوین شده.
حالا کلاس‌های آموزشی هم، خودشون به چند دسته تقسیم میشن: کلاس‌های فوق فشرده، کلاس‌های فشرده و کلاس‌های ترمیک.
تقریباً از اسمِ این دسته‌بندی‌ها مشخصه چه اتفاقی قراره توشون رخ بده، اما بذارین با هم مرورشون کنیم.
در کلاس‌های فوق فشرده، همون‌طور که از اسمش مشخصه، هر کتاب (که معرفِ یک سطحِ زبانی هست)، در بازه‌ی زمانی خیلی کوتاهی، تدریس میشه. اکثراً افرادی که فرصت کمی برای دریافت یک مدرک معتبر دارن سراغ این روش میرن. هدف در اینجا اینه که در کوتاه‌ترین زمان ممکن، به سطح اول مهارت برسیم و بتونیم از پس آزمونمون بربیایم.
کلاس‌های فشرده، همچنان ریتم سریعی دارن، اما نه به اندازه‌ی کلاس‌های فوق فشرده. این دسته از کلاس‌ها هم کارکردی مشابه فوق فشرده‌ها دارن و اغلب، افرادی که می‌خوان برای یک آزمون آماده شن در این دوره‌ها شرکت میکنن.
و اما می‌رسیم به کلاس‌های ترمیک؛ این دوره‌های با این که همچنان پایبند به یک برنامه‌ی از پیش تعیین شده و چهارچوبِ زمانی مشخصی هستن، اما محدودیت زمانی ندارن. زبان‌شناس‌ها معتقدن عمیق‌ترین نوع یادگیری در این نوع کلاس‌ها رخ میده. این نوع کلاس‌ها برای کسایی که میخوان با همه‌ی جنبه‌های زبان مقصد و فرهنگ کشور زبان مقصد آشنا شن، بهترین گزینه‌س.
اگه اطلاعات دقیق‌تری در مورد زمان‌بندی و چهارچوب آموزشی دوره‌های زبان‌های مختلف می‌خواین، می‌تونین از اطلاعاتی که در سایت ما موجوده استفاده کنین.
در سپانو برای هر زبانی، دوره‌های فوق فشرده، فشرده و ترمیک رو داریم که طبق زمان‌بندیِ خاصِ تدوین شده در سپانو، تدریس میشه. در ضمن برای هر کدوم از این دوره‌ها، کلاس‌ها به صورت گروهی، خصوصی و نیمه‌خصوصی برگزار میشن که تفاوت این کلاس‌ها و تو مقاله‌ی دیگه‌ای توضیح داده شده و با مطالعه‌ی این مقاله، می‌تونین کلاسِ مناسب خودتون رو پیدا کنین.
فراموش نکنین، هر سطحی از یادگیری که مد نظرتون باشه و هر بازه‌ی زمانی که در اختیار داشته باشین، سپانو کنار شماست. می‌تونین با ما تماس بگیرین، تا مشاوره‌های لازم رو دریافت کنین.